Bệnh cầu trùng là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất đối với gà, đặc biệt là gà con. Mặc dù tỷ lệ tử vong do bệnh cầu trùng không cao, nhưng nó lại gây ra những thiệt hại nặng nề về kinh tế cho người chăn nuôi. Gà mắc bệnh thường còi cọc, chậm lớn, tốn kém chi phí thức ăn và thuốc thú y, đồng thời sức đề kháng suy yếu, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm khác.
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về bệnh cầu trùng ở gà, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nhờ đó, bà con chăn nuôi có thể chủ động bảo vệ đàn gà của mình khỏi căn bệnh nguy hiểm này.
Nguyên nhân chính gây bệnh cầu trùng ở gà là gì?
Bệnh cầu trùng ở gà là do ký sinh trùng đơn bào thuộc giống Eimeria gây ra. Có 9 loài Eimeria thường ký sinh ở các đoạn khác nhau trên đường tiêu hóa của gà, bao gồm: E. brunetti, E. tenella, E. necatrix, E. acervulina, E. maxima, E. mitis, E. praecox, E. hagani, E. mivatis.
Mỗi loài Eimeria có vị trí ký sinh khác nhau, từ đó gây ra các triệu chứng và mức độ bệnh khác nhau. Hai loài nguy hiểm nhất là Eimeria Necatrix (ký sinh ở ruột non) và Eimeria Tenella (ký sinh ở manh tràng).
Triệu chứng bệnh cầu trùng ở gà
Triệu chứng gà bị cầu trùng rõ rệt nhất là gà thường xuyên bỏ ăn, tuy nhiên lại rất khát nước và uống nhiều. Ngoài ra, nếu quan sát kỹ, bạn sẽ thấy gà có nhiều biểu hiện bệnh khác, thay đổi tùy theo giai đoạn bệnh.
Giai đoạn cấp tính:
- Gà bỏ ăn/kém ăn nhưng lại khát nước và uống nhiều nước.
- Gà thường xuyên ở trong trạng thái mệt mỏi, ủ rũ và gặp khó khăn trong việc di chuyển, vận động.
- Phân gà có bọt màu vàng hoặc nâu đỏ, sau đó có lẫn máu. Nếu không điều trị kịp thời, gà sẽ đi ngoài toàn máu.
- Tỷ lệ chết có thể lên tới 70-80% trong vòng một tuần sau khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên nếu không được can thiệp kịp thời.
Giai đoạn mãn tính:
- Thường gặp ở gà từ 90 ngày tuổi trở lên.
- Gà bị đi ngoài phân sống, ỉa chảy do không tiêu hóa thức ăn kịp thời. Phân có thể lẫn màu đen hoặc máu.
- Lông gà xù, không mượt.
- Gà gặp khó khăn trong việc đi lại, thường xuyên mệt mỏi, ốm yếu.
- Bệnh tiến triển chậm và ít nguy hiểm hơn so với thể cấp tính. Trường hợp nặng nhất là niêm mạc ruột bị hư hại nặng, dẫn đến kém hấp thu dinh dưỡng, chậm lớn, còi cọc.
Giai đoạn mang trùng (ẩn bệnh):
- Thường gặp ở gà trưởng thành hoặc gà đang sinh sản.
- Gà ăn uống bình thường, đi lại khỏe mạnh, không đi ngoài tiêu chảy.
- Tuy nhiên, thể bệnh này có thể khiến gà giảm tỷ lệ đẻ trứng đến 15-20%. Do đó, rất khó phát hiện ra dấu hiệu bệnh.
Cách chữa trị dứt điểm bệnh gà bị cầu trùng
Hiện nay, một số loại thuốc kháng sinh có hiệu quả cao trong điều trị bệnh cầu trùng ở gà bao gồm: sulphaquinoxolone, tetracyclin, toltrazuril, diclazuril, amprolium,… Việc lựa chọn thuốc phù hợp cần dựa trên độ tuổi, tình trạng bệnh và mức độ lây lan của bệnh trong đàn gà. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để có phác đồ điều trị chính xác nhất.
Để đạt hiệu quả cao nhất, cần lưu ý một số nguyên tắc sau khi sử dụng thuốc điều trị bệnh cầu trùng cho gà:
- Chỉ sử dụng 1 loại thuốc cho 1 lần dùng: Tránh phối hợp nhiều loại thuốc cùng lúc vì có thể gây tương tác thuốc, giảm hiệu quả điều trị hoặc thậm chí gây hại cho gà.
- Thay đổi thuốc theo lứa gà hoặc theo quý: Việc sử dụng liên tục một loại thuốc trong thời gian dài có thể khiến vi khuẩn gây bệnh hình thành khả năng đề kháng. Do đó, cần thay đổi thuốc định kỳ để đảm bảo hiệu quả điều trị.
- Tránh sử dụng nhiều thuốc cùng cơ chế tác động: Sử dụng nhiều thuốc có cùng cơ chế tác động không mang lại hiệu quả cao hơn mà còn có thể gây lãng phí và tăng nguy cơ tác dụng phụ.
- Dùng thuốc theo liệu trình: tuân thủ đúng thời gian và liều lượng sử dụng thuốc theo hướng dẫn trên bao bì hoặc theo chỉ định của bác sĩ thú y. Một số liệu trình điều trị phổ biến bao gồm 3-3-3, 5-5-5 hoặc liên tục 7 ngày.
- Bổ sung vitamin K và các chất dinh dưỡng thiết yếu: Bệnh cầu trùng có thể gây ra tình trạng xuất huyết ở gà. Do đó, việc bổ sung vitamin K giúp cầm máu hiệu quả. Ngoài ra, cần bổ sung thêm chất điện giải và vitamin tổng hợp để tăng cường sức đề kháng cho gà, giúp chúng mau chóng hồi phục.
- Cách ly gà bệnh và sát trùng chuồng trại: Tách riêng những gà bệnh ra khỏi đàn gà khỏe mạnh để tránh lây lan bệnh. Đồng thời, tiến hành sát trùng chuồng trại 2-3 lần/ngày trong suốt thời gian có bệnh để tiêu diệt mầm bệnh.
Biện pháp phòng ngừa gà bị cầu trùng hiệu quả
Để ngăn ngừa bệnh cầu trùng ảnh hưởng đến đàn gà, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả là vô cùng quan trọng:
Vệ sinh chuồng trại:
- Duy trì chuồng trại luôn sạch sẽ, thông thoáng, tránh ẩm ướt.
- Khử trùng chuồng trại định kỳ bằng các loại thuốc sát khuẩn phù hợp.
- Loại bỏ thức ăn thừa, phân gà và chất độn chuồng bẩn thường xuyên.
- Đảm bảo nguồn nước uống sạch sẽ, không bị ô nhiễm.
Nuôi gà hợp lý:
- Nuôi gà với mật độ phù hợp, tránh tình trạng quá tải.
- Cung cấp thức ăn đầy đủ dinh dưỡng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Cho gà uống nước sạch, đảm bảo vệ sinh.
- Tiêm phòng đầy đủ cho gà theo lịch khuyến cáo.
Tăng cường sức đề kháng cho gà:
- Bổ sung vitamin và khoáng chất cho gà để tăng cường sức đề kháng.
- Sử dụng các loại thảo dược có tác dụng phòng ngừa bệnh cầu trùng.
- Cho gà uống dung dịch điện giải để bù nước và cân bằng điện giải khi bị tiêu chảy.
Sử dụng thuốc phòng ngừa:
- Sử dụng thuốc phòng ngừa cầu trùng theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
- Chọn loại thuốc phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe của gà.
- Tuân thủ liều lượng và thời gian sử dụng thuốc theo hướng dẫn.
Lời kết
Bệnh cầu trùng ở gà tuy nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu bà con nắm vững kiến thức và áp dụng đúng các biện pháp. Hy vọng những chia sẻ trong bài viết này đã cung cấp cho bà con thông tin hữu ích để bảo vệ đàn gà của mình khỏi căn bệnh nguy hiểm này.
Xem thêm: Gà bị bọt mắt có sao không? Cách chữa trị như thế nào?