Nuôi gà ta không tránh khỏi việc gặp phải những vấn đề về sức khỏe của gà, trong đó gà bị sưng mắt là một trong những bệnh thường gặp. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của gà mà còn làm giảm năng suất đẻ trứng và khả năng sinh sản.
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin về nguyên nhân và cách xử lý gà bị sưng mắt hiệu quả nhất.
Nguyên nhân khiến gà bị sưng mắt là gì?
Sưng mắt là triệu chứng phổ biến gặp ở gà, ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của chúng. Hiểu rõ nguyên nhân là bước đầu tiên để điều trị hiệu quả và phòng ngừa tái phát.
Bệnh tật:
- Triệu chứng: Sưng mắt đi kèm với các biểu hiện như tiêu chảy, ủ rũ, sợ ánh sáng, nghẹo cổ, sốt, sã cánh, xù lông, phù đầu,…
- Nguyên nhân: Nhiều bệnh lý có thể gây sưng mắt ở gà, bao gồm Coryza, APV, CRD,…
- Cách khắc phục: Việc điều trị phụ thuộc vào căn nguyên cụ thể của bệnh. Cần chẩn đoán chính xác thông qua xét nghiệm, kiểm tra và tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để áp dụng phác đồ điều trị phù hợp.
Vi khuẩn:
- Tác nhân: Vi khuẩn GR (-) Haemophilus Paragallinarum (hay còn gọi là Avibacterium Paragallinarum) là tác nhân chính gây sưng mắt do vi khuẩn ở gà.
- Đặc điểm: Vi khuẩn này có khả năng tồn tại bên ngoài môi trường từ 2-3 ngày và tấn công gà ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, chúng dễ bị tiêu diệt bởi nhiệt độ cao và các chất sát trùng như cồn 70 độ, thuốc tím, Benkocid.
- Giải pháp: Áp dụng các biện pháp vệ sinh chuồng trại, khử trùng định kỳ, sử dụng thuốc sát trùng phù hợp để loại bỏ vi khuẩn, ngăn ngừa lây lan.
Giun sán:
- Nguy cơ: Vi sinh vật ký sinh này tiềm ẩn nguy cơ cao gây sưng mắt ở gà và có khả năng lây nhiễm qua đường ăn uống, nước uống, vật dụng chăn nuôi, thậm chí là trong môi trường đất đai xung quanh chuồng trại.
- Hậu quả: Khi xâm nhập vào cơ thể gà, giun sán có thể di chuyển lên ký sinh ở mùng mắt, dẫn đến tình trạng đau nhức và sưng mắt.
- Giải pháp: Thực hiện tẩy giun sán định kỳ cho đàn gà theo hướng dẫn của bác sĩ thú y để loại bỏ ký sinh trùng hiệu quả.
Môi trường sống ô nhiễm:
- Biểu hiện: Gà chỉ biểu hiện sưng mắt, các yếu tố khác bình thường, phản xạ tốt, không bỏ ăn.
- Nguyên nhân: Môi trường chuồng trại bẩn, ẩm ướt, thiếu ánh sáng, tích tụ khí độc hại từ chất thải gà, độn chuồng không được xử lý đúng cách,… là những yếu tố chính gây ô nhiễm môi trường sống, ảnh hưởng đến sức khỏe của gà.
- Tác động: Chất thải gà, độn chuồng không được xử lý đúng cách, khí độc, bụi bẩn, cát, đất, dị vật rơi vào mắt gà cũng có thể dẫn đến tình trạng sưng mắt.
- Giải pháp: Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, khử trùng định kỳ, đảm bảo thông thoáng, cung cấp đủ ánh sáng, xử lý chất thải và độn chuồng đúng cách để tạo môi trường sống an toàn, lành mạnh cho đàn gà.
Những triệu chứng khi gà bị sưng mắt
Nhận biết gà bị sưng mắt khá dễ dàng do các biểu hiện thường rất rõ ràng. Người chăn nuôi có thể quan sát bằng mắt thường để phát hiện sớm và có biện pháp xử lý kịp thời. Dưới đây là các triệu chứng thường gặp khi gà bị sưng mắt:
Sưng mắt:
- Gà có thể chỉ bị sưng một bên mắt ở giai đoạn đầu, sau đó lan sang cả hai bên nếu không được điều trị.
- Mắt gà bị đỏ, sưng và chảy nước mắt liên tục.
- Hốc mắt sưng phù, có thể kèm theo mủ và viêm kết mạc.
- Đầu và mặt gà sưng lên, khiến gà phải khép chặt mắt khi đang đau sưng.
Triệu chứng toàn thân:
- Gà có biểu hiện ủ rũ, mệt mỏi, chán ăn, giảm năng suất.
- Một số trường hợp gà có thể chảy nước mũi.
Biểu hiện khác:
- Đầu gà sưng phù và run rẩy.
- Khó thở, thở gấp.
- Gầy yếu, suy nhược.
- Ho hen.
Cách điều trị gà bị sưng mắt mau khỏi
Việc xác định chính xác giai đoạn bệnh là bước đầu tiên quan trọng trong việc xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả cho gà bị sưng mắt.
Giai đoạn bệnh nhẹ
Biểu hiện: Gà chỉ bị sưng một hoặc hai bên mắt, có thể kèm theo chảy nước mắt nhẹ, kết mạc hơi đỏ.
Cách điều trị:
- Sử dụng thuốc: Áp dụng các loại kháng sinh có hiệu quả chống lại Mycoplasma và E. Coli như Bio Spiracol, Tylanfort, Bio Tobcine, Bio Genta Tylosin hoặc Bio Marcosone theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
- Bổ sung dưỡng chất: Kết hợp sử dụng các loại thuốc bổ sung chất điện giải và vitamin để tăng cường sức đề kháng cho gà.
- Vệ sinh chuồng trại: Giữ chuồng trại sạch sẽ, khô ráo, thông thoáng để ngăn ngừa vi khuẩn phát triển.
Giai đoạn bệnh nặng
Biểu hiện: Gà sưng mắt nặng nề, chảy mủ, có thể sưng cả hai mắt, nhắm mắt, sưng mặt, có cặn đậu trong mắt,… Kèm theo các triệu chứng toàn thân như ủ rũ, chán ăn, giảm năng suất.
Cách điều trị:
- Tăng liều lượng và thời gian sử dụng thuốc: So với giai đoạn bệnh nhẹ, cần tăng liều lượng và thời gian sử dụng các loại thuốc đã đề cập ở trên để đảm bảo hiệu quả điều trị.
- Sử dụng thuốc phối hợp: Có thể phối hợp sử dụng thêm các loại thuốc chống viêm, giảm đau,… theo chỉ định của bác sĩ thú y.
- Điều trị triệu chứng: Bổ sung nước, điện giải và dinh dưỡng cho gà để bù đắp lượng mất đi do bệnh.
Biện pháp giúp phòng chống gà bị sưng mắt
Để chủ động phòng ngừa, kiểm soát và ngăn chặn triệt để tình trạng gà bị sưng, đau mắt, người chăn nuôi cần áp dụng các biện pháp sau:
Vệ sinh chuồng trại, thức ăn và nước uống:
- Luôn giữ chuồng trại sạch sẽ, khô ráo, thông thoáng.
- Thường xuyên dọn dẹp, thay đổi chất độn chuồng định kỳ, đảm bảo vệ sinh môi trường sống cho gà.
- Phun thuốc sát khuẩn, khử trùng chuồng trại và khu vực xung quanh định kỳ để tiêu diệt mầm bệnh.
- Cung cấp cho gà nguồn nước uống sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Chọn thức ăn chất lượng, bảo quản đúng cách, tránh ẩm mốc, nấm độc.
Tiêm phòng đầy đủ:
- Thực hiện tiêm phòng đầy đủ cho gà từ lúc mới nở đến khi trưởng thành theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
- Việc tiêm phòng giúp tăng cường sức đề kháng, phòng ngừa hiệu quả các bệnh truyền nhiễm thường gặp ở gà, bao gồm cả bệnh gây sưng mắt.
Tẩy giun sán định kỳ:
- Tẩy giun sán định kỳ cho gà ít nhất 3 tháng/lần theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
- Việc tẩy giun sán giúp loại bỏ ký sinh trùng trong cơ thể gà, ngăn ngừa nguy cơ bùng phát bệnh, bao gồm cả bệnh sưng mắt do giun sán ký sinh.
Tăng cường sức đề kháng cho gà:
- Bổ sung vitamin và khoáng chất đầy đủ cho gà để tăng cường sức đề kháng, giúp gà có khả năng chống lại bệnh tật tốt hơn.
- Cung cấp cho gà nguồn thức ăn dinh dưỡng, cân bằng, đảm bảo đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.
- Cho gà tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào buổi sáng để giúp gà tổng hợp vitamin D, tăng cường sức khỏe.
Quan sát gà thường xuyên:
- Thường xuyên quan sát đàn gà để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, bao gồm cả dấu hiệu sưng mắt.
- Cách ly kịp thời những con gà có biểu hiện bệnh để ngăn chặn lây lan sang những con khác.
Lời kết
Sưng mắt là bệnh lý phổ biến ở gà, ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất chăn nuôi. Việc áp dụng phác đồ điều trị hiệu quả kết hợp với các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp kiểm soát bệnh tốt nhất và bảo vệ đàn gà khỏe mạnh.
Xem thêm: Bí quyết chữa gà bị khò khè tận gốc, đơn giản tại nhà