Bệnh thương hàn ở gà là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi. Nắm bắt được kiến thức về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh thương hàn ở gà là vô cùng quan trọng để kịp thời phát hiện và ngăn chặn sự lây lan của bệnh, bảo vệ đàn gà của bạn. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về căn bệnh này để bạn có thể chủ động phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
Gà bị thương hàn là bị gì?
Bệnh thương hàn gà, lần đầu tiên được ghi nhận tại Anh Quốc, đã từng gây ra nhiều đợt bùng phát dịch bệnh quy mô lớn trên toàn cầu. Ban đầu, bệnh được phân loại thành hai dạng riêng biệt: Bệnh thương hàn gà lớn (Typhus avium) và Bệnh lỵ gà con (Pullorosis avium). Tuy nhiên, về sau, cả hai dạng bệnh này được thống nhất gọi chung là bệnh thương hàn gà. Hiện nay, bệnh đã lan rộng khắp các quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam.
Về mặt chuyên môn, bệnh thương hàn gà được xếp vào nhóm bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Salmonella gallinarum pullorum gây ra. Bệnh có thể diễn biến cấp tính hoặc mãn tính, ảnh hưởng đến cả gà con và gà trưởng thành. Bệnh lây lan chủ yếu qua đường tiêu hóa, thông qua thức ăn, nước uống bị ô nhiễm hoặc do tiếp xúc trực tiếp với gà bệnh.
Bệnh thương hàn gà có khả năng lây lan nhanh chóng và gây ra nhiều thiệt hại cho ngành chăn nuôi gia cầm. Do đó, việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả là vô cùng quan trọng.
Dấu hiệu nhận biết gà bị bệnh thương hàn
Các triệu chứng của bệnh thương hàn ở gà phụ thuộc vào độ tuổi của đàn gà bị nhiễm và độc lực của vi khuẩn. Gà thường bắt đầu ủ bệnh trong khoảng 3-4 ngày. Đối với dạng cấp tính của bệnh, tỷ lệ tử vong rất cao, dao động từ 70-100%.
Triệu chứng ở gà con
Gà con có thể bị nhiễm thương hàn ngay từ quá trình ấp trứng. Trong quá trình chuyển từ máy ấp sang máy nở vào cuối ngày thứ 18, dấu hiệu đầu tiên là gà mổ mỏ liên tục và có nhiều phôi chết. Những phôi không chết thì gà con nở ra thường yếu và còi cọc. Đến cuối ngày 21, gà con có thể chết do yếu đến mức không thể phá vỏ trứng để chui ra.
Các triệu chứng khác có thể thấy rõ ở gà con bao gồm tiêu chảy và phân có màu trắng đục kèm theo chất nhầy, dính quanh hậu môn và tạo thành cục. Bệnh thương hàn gây tỷ lệ tử vong cao ở gà con vào hai khoảng thời gian chính: từ ngày thứ 5 đến ngày thứ 7 sau khi nở và từ ngày thứ 13 đến ngày thứ 15, khi gà con nhiễm bệnh từ máy ấp.
Triệu chứng ở gà trưởng thành
Ở gà trưởng thành, bệnh thường ở dạng ẩn tính với các biểu hiện như tiêu chảy loãng màu xanh, khát nước, mào nhợt nhạt. Gà mái mắc bệnh thường có dấu hiệu của bệnh xoang bụng tích nước do viêm buồng trứng và viêm phúc mạc, khiến bụng của chúng trở nên trễ xuống. Gà bị ốm, giảm ăn, sụt cân nặng và ở gà đẻ, tỷ lệ đẻ giảm rất rõ ràng.
Phương pháp điều trị gà bị thương hàn hiệu quả
Việc điều trị bệnh thương hàn ở gà không mang lại hiệu quả cao và gà khỏi bệnh thường mang mầm bệnh. Do đó, phòng bệnh là biện pháp quan trọng nhất để bảo vệ đàn gà.
Nếu phát hiện gà mắc bệnh, cần cách ly gà bệnh khỏi đàn gà khỏe và áp dụng các biện pháp điều trị sau:
1. Sử dụng thuốc Sulfamid:
- Trộn 0,2-0,5% Sulfamid vào thức ăn hoặc pha loãng trong nước uống cho gà.
- Cho gà ăn hoặc uống liên tục trong 3-5 ngày.
2. Sử dụng các loại kháng sinh khác:
- Có thể sử dụng các loại kháng sinh khác như Terramycin, Collistin, Imequil, Pulmequil, Furazolidon,…
- Trộn thuốc vào khẩu phần thức ăn cho gà ăn liên tục trong 3-5 ngày.
Lưu ý:
- Cần tuân theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất thuốc.
- Nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú y trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cho gà.
- Kết hợp điều trị bằng thuốc với việc cung cấp cho gà chế độ dinh dưỡng đầy đủ, đảm bảo sức khỏe để tăng cường sức đề kháng.
Biện pháp phòng ngừa gà bị bệnh thương hàn
Để ngăn ngừa và phòng chống hiệu quả bệnh thương hàn trên gà, người chăn nuôi cần thực hiện các biện pháp sau:
Lựa chọn nguồn trứng ấp:
- Chọn mua trứng ấp từ những cơ sở uy tín, đảm bảo chất lượng và không có mầm bệnh.
- Vệ sinh dụng cụ ấp trứng và lò ấp trước khi sử dụng.
- Khử trùng trứng ấp trước khi đưa vào lò ấp.
Cách ly gà bệnh:
- Gà con mắc bệnh thương hàn nếu qua khỏi vẫn có thể mang mầm bệnh tiềm ẩn.
- Cách ly gà bệnh để tránh lây lan sang các con gà khác.
Vệ sinh chuồng trại:
- Vệ sinh chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi và môi trường xung quanh một cách thường xuyên.
- Loại bỏ phân, rác thải và thức ăn thừa khỏi chuồng trại.
- Sử dụng vôi bột hoặc dung dịch khử trùng để khử trùng chuồng trại định kỳ.
Khử trùng chuồng trại:
- Phun thuốc sát khuẩn chuồng trại từ 1-2 lần mỗi tuần, tùy thuộc vào điều kiện chuồng trại.
- Nên sử dụng các loại thuốc sát khuẩn an toàn cho gà và môi trường.
Đảm bảo môi trường sống:
- Giữ cho chuồng trại thông thoáng, mát mẻ và có đủ ánh sáng.
- Tránh để chuồng trại quá nóng, quá lạnh hoặc quá ẩm ướt.
- Cung cấp đầy đủ nước uống sạch sẽ cho gà.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý:
- Cung cấp cho gà chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân bằng và phù hợp với từng giai đoạn phát triển.
- Bổ sung vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng cần thiết cho gà để tăng cường sức đề kháng.
Tăng cường sức đề kháng:
- Sử dụng các loại thuốc bổ, vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng cho gà.
- Cho gà uống nước pha thêm điện giải hoặc các loại thảo dược có tác dụng tăng cường sức đề kháng.
Phòng bệnh chủ động:
- Tiêm phòng vắc-xin cho gà đầy đủ và đúng lịch theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Sử dụng thuốc phòng bệnh theo khuyến cáo của bác sĩ thú y.
Xét nghiệm và sàng lọc:
- Định kỳ xét nghiệm bệnh thương hàn cho gà bằng phương pháp PCR.
- Sàng lọc và cách ly những con gà có nguy cơ mắc bệnh.
Theo dõi sức khỏe:
- Thường xuyên theo dõi sức khỏe của đàn gà để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh tật.
- Liên hệ với bác sĩ thú y kịp thời nếu phát hiện gà có biểu hiện bất thường.
Bằng cách áp dụng các biện pháp phòng bệnh hiệu quả, người chăn nuôi có thể bảo vệ đàn gà của mình khỏi bệnh thương hàn và nâng cao năng suất chăn nuôi.
Lời kết
Bệnh thương hàn ở gà tuy nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu người chăn nuôi nắm bắt kiến thức và áp dụng các biện pháp phòng chống hiệu quả. Hãy biến những thông tin hữu ích được chia sẻ trong bài viết này thành “vũ khí” để bảo vệ đàn gà khỏe mạnh, nâng cao năng suất và gia tăng lợi nhuận.
Xem thêm: Cứu cánh cho gà bị chảy nước mắt: Bí quyết phòng ngừa và điều trị