Viêm ruột là một căn bệnh phổ biến và nguy hiểm ở gà, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe đàn gà và hiệu quả chăn nuôi. Hiểu rõ về các dấu hiệu nhận biết và phương pháp điều trị bệnh viêm ruột là điều vô cùng quan trọng để kịp thời cứu chữa gà bệnh và hạn chế thiệt hại kinh tế. Bài viết này sẽ cung cấp cho người chăn nuôi thông tin về các dấu hiệu nhận biết gà bị viêm ruột, cùng các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
Tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh viêm ruột ở gà
Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà do vi khuẩn Clostridium perfringens type C (Gram +) gây ra. Loại vi khuẩn này tấn công niêm mạc ruột, dẫn đến hoại tử. Bệnh có thể xảy ra ở mọi giai đoạn trưởng thành của gà, đặc biệt là khi môi trường chăn nuôi không đảm bảo vệ sinh.
Vi khuẩn Clostridium perfringens vốn có mặt trong đường ruột của gà nhưng chỉ gây hại khi gặp các yếu tố thuận lợi như:
- Cầu trùng: Gà bị cầu trùng khiến hệ tiêu hóa suy yếu, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Rối loạn tiêu hóa: Khi hệ tiêu hóa gặp vấn đề, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây bệnh.
- Giun sán: Giun sán ký sinh trong đường ruột làm tổn thương niêm mạc, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công.
- Thức ăn ôi thiu: Thức ăn bị ôi thiu, nấm mốc chứa nhiều độc tố ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Thay đổi thức ăn đột ngột: Thay đổi thức ăn đột ngột khiến hệ tiêu hóa gà chưa kịp thích nghi, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
Bào tử của vi khuẩn Clostridium perfringens có khả năng chịu nhiệt cao, có thể sống trong nước sôi tới 2 tiếng. Chúng thường xuất hiện ở đất, bụi, phân gà, thức ăn, chất thải gia cầm và chất nền ruột. Gà tiếp xúc và ăn phải các yếu tố này có nguy cơ cao mắc bệnh viêm ruột hoại tử.
Triệu chứng bệnh viêm ruột ở gà
Nơi sinh sống phổ biến của vi khuẩn Clostridium perfringens là trong lòng ruột gà. Sự hiện diện của vi khuẩn này dẫn đến nhiều thay đổi, làm tăng độ pH của ruột và giảm lượng oxy cung cấp cho khu vực này. Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà thường đi kèm với các triệu chứng xuất huyết qua thành ruột. Bệnh có thể xảy ra ở cả dạng cấp tính và mãn tính.
Đối với thể cấp tính:
- Bệnh có tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong cao.
- Bệnh mang tính địa phương, thường xảy ra ở gà con từ 4 đến 8 tuần tuổi.
- Gà mắc bệnh có biểu hiện giảm ăn, lờ đờ, phân khô màu đen, đôi khi lẫn máu và chất nhầy (giống như bệnh cầu trùng).
- Trong một số trường hợp nặng, gà có thể nằm sấp, gục đầu, xòe cánh, mất khả năng đứng và đi lại bình thường.
- Tỷ lệ tử vong ở gà mắc bệnh viêm ruột thể cấp tính dao động từ 5 đến 25%.
Đối với thể mãn tính:
- Triệu chứng lâm sàng của bệnh viêm ruột thể mãn tính thường không rõ ràng như thể cấp tính.
- Gà thường chỉ có biểu hiện chậm lớn, sụt cân dù vẫn ăn uống bình thường.
- Gà mắc bệnh sẽ chết do suy kiệt.
Phương pháp điều trị khi gà bị viêm ruột
Ngay khi phát hiện gà mắc bệnh, cần thực hiện các biện pháp sau:
– Cách ly gà bệnh: Việc đầu tiên là tách riêng gà bị bệnh ra khỏi đàn để theo dõi và điều trị, đồng thời ngăn ngừa lây lan sang những con khỏe mạnh khác.
– Cung cấp thức ăn dễ tiêu hóa: Chọn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa cho gà bệnh để giảm bớt gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
– Áp dụng phác đồ điều trị: Có thể áp dụng một trong các phác đồ điều trị sau:
Phác đồ 1:
- Trộn Linco 25% vào thức ăn: Liều lượng 1g/4 lít nước uống, tương đương 1g/15-20 kg trọng lượng gà.
- Bổ sung nước và điện giải: Thêm Gluco K-C 2g/lít nước uống, tương đương 100g/50 kg thức ăn.
- Thời gian điều trị: 3-5 ngày.
Phác đồ 2:
- Trộn Chlotetra vào thức ăn: Liều lượng 1g/4-6 kg trọng lượng gà.
- Hoặc hòa Chlotetra vào nước uống: 1g/lít nước, kết hợp 2g Gluco K-C/lít nước.
- Thời gian điều trị: 3-5 ngày.
Phác đồ 3:
- Trộn Sulfatrimix vào thức ăn hoặc nước uống: Liều lượng 1g/lít nước uống, tương đương 3-4kg trọng lượng gà.
- Kết hợp Gluco K-C: 2g/lít nước uống hoặc trộn vào thức ăn, tương đương 6-8kg trọng lượng gà.
- Thời gian điều trị: 3-5 ngày.
Biện pháp phòng ngừa bệnh viêm ruột ở gà
Để ngăn ngừa hiệu quả bệnh viêm ruột ở gà, cần thực hiện các biện pháp sau:
Cung cấp thức ăn đảm bảo vệ sinh:
- Sử dụng thức ăn chất lượng tốt, không bị nấm mốc hay ôi thiu.
- Bảo quản thức ăn nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Vệ sinh máng ăn, máng uống thường xuyên để loại bỏ thức ăn thừa và phân gà.
Vệ sinh chuồng trại định kỳ:
- Loại bỏ phân gà, rác thải và chất độn chuồng cũ thường xuyên.
- Rửa sạch và khử trùng chuồng trại bằng dung dịch sát khuẩn phù hợp.
- Giữ chuồng trại luôn khô ráo, thoáng mát.
Đảm bảo nguồn nước sạch:
- Cung cấp cho gà nước sạch, không bị ô nhiễm.
- Vệ sinh máng nước thường xuyên.
- Thay nước mới mỗi ngày.
Tiêm phòng đầy đủ:
- Tiêm phòng cho gà theo lịch khuyến cáo của ngành thú y để tăng cường sức đề kháng, giúp gà phòng chống được nhiều bệnh, bao gồm cả bệnh viêm ruột.
- Sử dụng vắc-xin chất lượng tốt, có nguồn gốc rõ ràng.
Theo dõi sức khỏe của gà thường xuyên:
- Quan sát biểu hiện của gà mỗi ngày để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường như: giảm ăn, uể oải, tiêu chảy,…
- Cách ly kịp thời những con gà có dấu hiệu bệnh lý để điều trị và ngăn ngừa lây lan.
Ngoài ra, có thể áp dụng thêm một số biện pháp phòng ngừa khác như:
- Sử dụng chế phẩm sinh học để bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột của gà, giúp tăng cường hệ miễn dịch và tiêu hóa tốt hơn.
- Thêm các loại vitamin và khoáng chất vào thức ăn hoặc nước uống để tăng cường sức đề kháng cho gà.
- Nuôi gà với mật độ hợp lý, tránh nuôi quá dầy đặc để hạn chế mầm bệnh phát triển.
Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa trên một cách thường xuyên và hiệu quả sẽ giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh viêm ruột ở gà, góp phần bảo vệ đàn gà khỏe mạnh và phát triển tốt.
Lời kết
Viêm ruột là một trong những bệnh lý nguy hiểm đối với gà, yêu cầu cả biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời để tránh tổn thất lớn trong chăn nuôi. Hy vọng thông tin trong bài viết này sẽ giúp bà con chăn nuôi nhận thức rõ hơn về cách thức quản lý sức khỏe đàn gà, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế từ ngành chăn nuôi này.
Xem thêm: Gà bị E.coli – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả